Znacie to uczucie kiedy wstajecie w środku nocy włączacie światło i nie możecie nic zobaczyć, ponieważ tak bardzo was ono oślepia? Praktycznie każda osoba doświadczyła tego nieprzyjemnego uczucia. Rozwiązaniem problemu byłoby zastosowanie dwóch różnych źródeł światła, mocniejszego do oświetlania pomieszczenia wieczorem i delikatnego do oświetlania pomieszczenia w nocy. Jednak rozwiązanie to ma podstawową wadę, czyli konieczność zastosowania dwóch źródeł światła.
W takiej sytuacji z pomocą przychodzą nam ściemniacze oświetlenia. Są to urządzenia umożliwiające płynną regulację natężenia światła. Dzięki temu możemy wykorzystać pojedyncze źródło jako mocniejsze oświetlenie wieczorem oraz słabsze w nocy. Dodatkowo efekt płynnego rozjaśniania nie powoduje nieprzyjemnego uczucia oślepienia, a w dłuższej perspektywie chroni nasz wzrok przed ich skutkami.
Urządzenia te montuje w puszce podtynkowej (Rysunek 2) np.: za włącznikiem światła . Pozwala to na montowanie ściemniaczy nawet w instalacjach, które początkowo nie były przystosowane do ich używania. Wersja na szynę DIN (Rysunek 1) pozwala na zaoszczędzenie miejsca w puszkach np.: na inny osprzęt jednak wymaga wcześniejszego ułożenia instalacji elektrycznej w odpowiedni sposób.
Zasadza działania jest bardzo prosta i pozwala na sterowanie ściemniaczem z pojedynczego przycisku monostabilnego potocznie zwanego dzwonkowym. Krótkie naciśnięcie powoduje włączenie oświetlenia na wcześniej ustawiony poziom lub jego wyłączenie. Długie naciśnięcie powoduje zwiększenie jasności, a kolejne długie naciśnięcie jej zmniejszenie. Dzięki takiemu rozwiązaniu regulacja może być dokonywana nawet przez najmłodszych mieszkańców domu. Dodatkowo w ofercie znaleźć można ściemniacze przystosowane do współpracy z oświetleniem tradycyjnym, LED, czy halogenowym, dzięki czemu nie jesteśmy ograniczeni do jednego typu źródła światła.
Główna różnica pomiędzy różnymi wersjami ściemniaczy to sposób ich montażu oraz maksymalna moc sterowanych żarówek. Jak pisaliśmy wcześniej rozróżniamy wersję dopuszkową oraz na szynę DIN. W kwestii mocy możemy regulować żarówki od kilku do kilku tysięcy watów (Rysunek 3). Występują również wersje przystosowane typowo do współpracy z żarówkami LED czy innymi typami oświetlenia.
Niektórzy zadają sobie pytanie, czy warto stosować ściemniacze oświetlenia. Odpowiedź brzmi TAK. Przyjemna atmosfera w domu jest kluczowa dla zachowania równowagi w otaczającym nas świecie. Światło jako jeden z bodźców odbieranych przez człowieka, może w znaczący sposób przyczynić się do jej poprawy. Czytanie książki w wygodnym fotelu, przy aromacie kawy i delikatnym oświetleniu, potrafi niejednej osobie poprawić samopoczucie po ciężkim dniu. Możliwość zredukowania oświetlenia w pokoju dziecięcym pozwala na uniknięcie stosowania dodatkowych lampek, pozwalając dziecku łatwiej zasnąć, a rodzicom zaoszczędzić miejsce. Dodatkowo dziecko które przebudzi się w nocy czuje się znacznie bezpieczniej jeżeli otacza je delikatne światło co może uchronić nas przed płaczem w środku nocy. Zastosowanie regulowanego oświetlenia w miejscu pracy pozwala na lepsze skupienie, co przekłada się na lepsze wyniki pracy, gdyż duże oświetlenie potrafi rozpraszać. Regulacja jasności w salonie pozwala nam za symulować efekt sali kinowej podczas oglądania ulubionych filmów.
Automaty zmierzchowe
Podziwiaj ogród również w nocy.
Chcielibyście nadać otoczeniu domowemu wieczornego klimatu, ale nie chcecie tracić czasu na ręczne włączanie i wyłączanie oświetlenia? Znacie sytuację, w której zapomnieliście wyłączyć oświetlenia po nocy i świeciło się ono przez cały dzień? Rozwiązaniem tych problemów jest zastosowanie automatu zmierzchowego. Dzięki niemu, światło włączy się automatycznie po zmroku i wyłączy o świcie, a Wy możecie się zrelaksować i zapomnieć o problemie.
Działanie urządzenia polega na ciągłym monitorowaniu poziomu oświetlenia słonecznego i załączenia odbiornika w momencie, kiedy jego poziom jest niższy od ustawionego progu. Dodatkowo urządzenie reaguje na zmiany natężenia z pewnym opóźnieniem co powoduje, że czujnik nie załącza się kiedy słońce zasłoni chmura, oraz nie wyłącza się kiedy czujnik zostanie oświetlony przez światła np. przejeżdżającego samochodu.
Jak wspomnieliśmy już wcześniej, automat zmierzchowy może służyć do sterowania oświetleniem np. altany, czy włączać lampki choinkowe. Nie jest to jednak jedyna dziedzina ich stosowania. Automat taki może służyć również np.; do sterowania nawadnianiem ogrodu, kiedy zaczyna się ściemniać, lub można go wykorzystać jako element innego systemu np. alarmowego, do wyzwalania zdarzeń po zmroku.
Automaty sprzedawane są w kilku wariantach. W ofercie znajdują się automaty które mają zintegrowany czujnik oświetlenia i są montowane np. na zewnętrznej ścianie (Rysunek 4). Druga wersja to automat z mocowaniem na ścianie, z zewnętrzną sondą umożliwiającą pomiar oświetlenie w innym oddalonym miejscu (Rysunek 5). Występują również moduły montowane na szynie DIN z dodatkową sondą przewodową, którą możemy umieścić w dowolnym miejscu (Rysunek 6). Wersja ze zintegrowanym czujnikiem przystosowana jest do pracy w warunkach zewnętrznych (jest hermetyczna). W przypadku pozostałych typów, hermetyczna jest jedynie sonda, a sam automat wymaga zamontowania w miejscu nie narażonym na niesprzyjające czynniki atmosferyczne takie jak wilgoć czy wysokie nasłonecznienie.
Każde z urządzeń ma możliwość regulacji poziomu przy jakim załączony zostanie odbiornik. Dzięki temu mamy możliwość wyboru momentu w którym mają zostać załączone nasze odbiorniki. Regulacja jest bardzo prosta i sprowadza się do ustawienia pokrętła za pomocą śrubokręta. Przekręcenie pokrętła w kierunku księżyca powoduje, że przekaźnik załączy się przy niższym natężeniu oświetlenia (później). Przekręcenie w kierunku słoneczka powoduje, że przekaźnik załączy się przy wyższym natężeniu oświetlenia czyli wcześniej.
Dobór automatu zmierzchowego sprowadza się do trzech prostych kroków. Na początku musimy ustalić jaką mocą oświetlenia będziemy chcieli sterować. Mówiąc prościej jaką moc będą miały żarówki podłączone do niego. Następnie musimy ustalić z jakim napięciem będziemy pracować, czyli np. 230V czy 24V. Na koniec musimy zastanowić się, czy chcemy wykorzystać automat ze zintegrowaną sondą (przykręcany), czy z zewnętrzną sondą (montaż w rozdzielnicy na szynie DIN). Jeżeli znamy odpowiedź na te trzy pytania, możemy przejść na stronę producenta (www.fif.com.pl) i w zakładce automaty zmierzchowe, trzeba ustawić filtrowanie wyników według wcześniejszych ustaleń.
Połączenie automatu zmierzchowego i ściemniacza oświetlenia.
Ciekawe efekty uzyskać można po połączeniu opisanych dwóch wcześniej elementów. Połączenie takie możemy wykorzystać np. do sterowania oświetleniem altany czy tarasu. Kiedy nie korzystamy z tych miejsc, możemy ustawić sobie ściemniaczem poziom oświetlenia na bardzo niski. Spowoduje to uzyskanie efektu dekoracyjnego. Jeżeli natomiast będziemy czynnie korzystać z tych miejsc, to możemy ustawić większe natężenie światła, które pozwoli nam na swobodne poruszanie się po zmroku.
Autor:
Daniel Marcisz
